Nota Sejarah Tingkatan 5 Bab 9 (Dasar Luar Malaysia)

CIKGU ONLINE – Berikut “Nota Sejarah Tingkatan 5 Bab 9 (Dasar Luar Malaysia)” yang dirangkumkan untuk memudahkan pelajar memahami dengan lebih jelas tentang dasar luar negara kita. Topik ini amat penting kerana ia membincangkan bagaimana Malaysia berinteraksi dengan negara-negara lain di dunia, meliputi sejarah, faktor pembentukan dasar luar, dan penglibatan Malaysia dalam pelbagai organisasi antarabangsa.

Mempelajari dasar luar Malaysia membolehkan kita memahami peranan negara di persada dunia. Ia juga mendedahkan usaha yang dilakukan untuk menjaga kepentingan nasional seperti keselamatan negara, kestabilan ekonomi, dan memastikan kedaulatan negara terpelihara. Lebih daripada itu, topik ini menunjukkan sumbangan Malaysia dalam menangani isu-isu global seperti kemiskinan, perubahan iklim, dan hak asasi manusia.

Dengan memahami nota ini, diharapkan pelajar dapat menguasai topik ini dengan cemerlang dan bersedia untuk menghadapi peperiksaan. Semoga nota ringkas ini membantu para pelajar dalam mempelajari topik “Dasar Luar Malaysia“. Teruskan usaha dan jangan putus asa dalam menimba ilmu!

Nota Sejarah Tingkatan 5 Bab 9 (Dasar Luar Malaysia)

9.1 Latar Belakang Dasar Luar

  • Zaman Kerajaan Awal: Hubungan diplomatik telah lama terjalin di Tanah Melayu. Sebelum zaman Kesultanan Melayu Melaka, kerajaan awal seperti P’an-p’an, Langkasuka, dan Chih-t’u telahpun menjalinkan hubungan dengan China. Hubungan ini melibatkan pertukaran duta, penghantaran ufti, dan aktiviti perdagangan.
  • Zaman Kesultanan Melayu Melaka: Pada abad ke-15 dan ke-16, Kesultanan Melayu Melaka muncul sebagai sebuah empayar maritim yang ulung. Melaka bukan sahaja menjalinkan hubungan diplomatik dan perdagangan dengan kerajaan di rantau Alam Melayu seperti Pasai, Siam, dan Jawa, malahan juga dengan kerajaan di luar Alam Melayu seperti India, China, dan Arab. Hubungan ini telah menyumbang kepada perkembangan ekonomi, penyebaran agama Islam, dan perkembangan budaya di Melaka.
  • Zaman Penjajahan British: Semasa zaman penjajahan British (bermula pada abad ke-18), hal ehwal luar negeri Tanah Melayu, Negeri-Negeri Selat, Sarawak, dan Sabah dikawal sepenuhnya oleh Pejabat Tanah Jajahan di London. Ini bermakna negeri-negeri di Tanah Melayu tidak mempunyai kuasa untuk menentukan dasar luar mereka sendiri.
  • Pasca Kemerdekaan:
    • Era Tunku Abdul Rahman Putra al-Haj (1957-1970): Dasar luar Malaysia pada awal kemerdekaan bersifat pro-Barat dan antikomunis. Ini disebabkan oleh faktor ancaman komunis di dalam negara dan juga hubungan rapat Tunku dengan pemimpin-pemimpin Barat. Malaysia menyertai blok Barat dalam Perang Dingin dan menjalinkan hubungan diplomatik dengan negara-negara Komanwel.
    • Era Tun Abdul Razak Hussein (1970-1976): Dasar luar Malaysia mengalami perubahan pada era Tun Abdul Razak. Beliau mengislamkan dasar luar Malaysia dan menjalinkan hubungan diplomatik dengan China pada tahun 1974. Malaysia juga mula mengamalkan dasar berkecuali dan menyertai Pergerakan Negara-Negara Berkecuali (NAM).

9.2 Asas Penggubalan Dasar Luar

  • Matlamat Penggubalan Dasar Luar:
    • Mempertahankan kemerdekaan dan kedaulatan negara: Ini merupakan matlamat utama dasar luar Malaysia. Malaysia sentiasa berusaha untuk memastikan kemerdekaan dan kedaulatan negara terpelihara daripada sebarang ancaman luar.
    • Melindungi kepentingan nasional: Dasar luar Malaysia juga bertujuan untuk melindungi kepentingan nasional Malaysia dalam pelbagai bidang seperti politik, ekonomi, dan sosial.
    • Mempertahankan dan memajukan kepentingan negara: Malaysia berusaha untuk mempertahankan dan memajukan kepentingannya di peringkat antarabangsa. Ini termasuklah memastikan akses kepada pasaran antarabangsa, menarik pelaburan asing, dan mempromosikan pelancongan.
    • Memupuk hubungan baik dengan negara luar: Malaysia sentiasa berusaha untuk memupuk hubungan baik dengan semua negara di dunia tanpa mengira ideologi politik atau sistem ekonomi.
    • Menghadapi perkembangan serta cabaran politik, ekonomi dan sosial: Dasar luar Malaysia juga bertujuan untuk menghadapi perkembangan serta cabaran politik, ekonomi, dan sosial di peringkat antarabangsa.
  • Faktor Penggubalan Dasar Luar:
    • Ikatan sejarah dan budaya: Sejarah dan budaya sesebuah negara mempengaruhi penggubalan dasar luarnya. Contohnya, ikatan sejarah dan budaya yang erat antara Malaysia dengan negara-negara Komanwel telah mempengaruhi dasar luar Malaysia pada awal kemerdekaan.
    • Keperluan nasional: Keperluan nasional sesebuah negara juga mempengaruhi penggubalan dasar luarnya. Contohnya, keperluan Malaysia untuk memastikan keselamatan negara telah mendorong Malaysia untuk menyertai FPDA.
    • Kepimpinan negara: Kepimpinan negara juga memainkan peranan penting dalam penggubalan dasar luar. Contohnya, kepimpinan Tun Abdul Razak telah membawa kepada perubahan dasar luar Malaysia daripada pro-Barat kepada berkecuali.
    • Perkembangan politik, ekonomi dan sosial antarabangsa yang sentiasa berubah: Perkembangan politik, ekonomi, dan sosial antarabangsa yang sentiasa berubah juga mempengaruhi penggubalan dasar luar sesebuah negara. Contohnya, perkembangan globalisasi telah mendorong Malaysia untuk memberi lebih tumpuan kepada kerjasama ekonomi antarabangsa.

9.3 Malaysia dalam Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB)

  • Pendirian Malaysia: Malaysia sentiasa mengamalkan pendekatan “hidup bersama secara aman” dalam soal antarabangsa. Ini bermakna Malaysia sentiasa berusaha untuk menyelesaikan pertikaian secara aman dan menghormati kedaulatan negara lain.
  • Komitmen dan Pelibatan Malaysia dalam PBB:
    • Mendukung Piagam PBB: Malaysia komited untuk mendukung prinsip-prinsip Piagam PBB seperti menegakkan hak asasi manusia, menghormati kedaulatan wilayah negara lain, dan tidak campur tangan dalam urusan hal ehwal negara lain.
    • Melibatkan diri dalam agensi PBB: Malaysia aktif melibatkan diri dalam pelbagai agensi PBB seperti UNESCO, FAO, WHO, dan UNHCR. Malaysia menyumbang kepada usaha PBB dalam pelbagai bidang seperti pendidikan, kesihatan, dan bantuan kemanusiaan.
    • Menyertai Majlis Keselamatan PBB: Malaysia telah beberapa kali dipilih menjadi ahli tidak tetap Majlis Keselamatan PBB. Malaysia menggunakan platform ini untuk menyuarakan pandangannya mengenai isu-isu antarabangsa dan berusaha untuk mencari penyelesaian secara aman bagi sebarang konflik.
  • Sumbangan dalam Misi Pengaman:
    • Malaysia telah menghantar pasukan pengaman ke pelbagai negara yang dilanda konflik seperti Congo, Namibia, Somalia, Bosnia dan Herzegovina, Kemboja, Timor Leste, Ethiopia, dan Lubnan. Penglibatan ini menunjukkan komitmen Malaysia terhadap usaha mengekalkan keamanan dunia.
    • Selain menghantar pasukan pengaman, Malaysia juga terlibat dalam misi pegawai pemerhati di bawah PBB di Sierra Leone, Chad-Libya, Bosnia dan Herzegovina, Iraq, Kemboja, Liberia, Congo, Namibia, Angola, Mozambique, Ethiopia, dan Timor Leste.
  • Tokoh Malaysia dalam Agensi PBB:
    • Malaysia juga berbangga dengan beberapa tokoh yang telah berkhidmat dalam agensi PBB seperti Tan Sri Dr. Jemilah Mahmood, Datuk Maimunah Mohd Sharif, Tan Sri Razali Ismail, Dr. Jomo Kwame Sundaram, dan Tan Sri Aboo Samah Aboo Bakar. Mereka telah memberikan sumbangan yang besar dalam pelbagai bidang seperti bantuan kemanusiaan, kesihatan, dan pembangunan.

9.4 Malaysia dalam Komanwel

  • Latar Belakang Komanwel: Komanwel ialah sebuah pertubuhan antarabangsa yang dianggotai oleh negara-negara bekas tanah jajahan dan naungan British yang telah merdeka. Matlamat Komanwel adalah untuk mempromosikan kerjasama antara negara anggota dalam pelbagai bidang seperti politik, ekonomi, dan sosial.
  • Penyertaan dan Sumbangan Malaysia:
    • Menyertai Rancangan Colombo: Rancangan Colombo ialah sebuah program bantuan ekonomi dan teknikal untuk negara-negara Asia Selatan dan Tenggara. Malaysia telah menyertai Rancangan Colombo sejak awal penubuhannya dan telah memberikan sumbangan yang besar kepada pembangunan negara-negara anggota.
    • Kerjasama pertahanan: Malaysia juga menjalinkan kerjasama pertahanan dengan negara-negara Komanwel. Contohnya, Malaysia menyertai Latihan Bersama Lima Kuasa (FPDA) yang melibatkan Malaysia, Singapura, Britain, New Zealand, dan Australia.
    • Kerjasama dalam ekonomi: Malaysia menjalinkan kerjasama ekonomi yang erat dengan negara-negara Komanwel melalui perdagangan, pelaburan, dan pelancongan.
    • Menentang Dasar Aparteid: Malaysia sentiasa menentang dasar aparteid di Afrika Selatan dan menyokong usaha untuk menamatkan diskriminasi kaum di negara tersebut.
    • Menganjurkan Mesyuarat Ketua-Ketua Negara Komanwel (CHOGM): Malaysia telah beberapa kali menjadi tuan rumah CHOGM. Ini memberikan peluang kepada Malaysia untuk mempromosikan kepentingannya di peringkat antarabangsa.
    • Menganjur dan menyertai Sukan Komanwel: Malaysia aktif menganjur dan menyertai Sukan Komanwel. Ini merupakan platform untuk mempromosikan sukan dan menjalinkan hubungan baik dengan negara-negara Komanwel.

9.5 Cabaran Mengukuhkan Dasar Luar

  • Politik Antarabangsa:
    • Mengamalkan dasar berkecuali: Malaysia perlu bijak mengamalkan dasar berkecuali dalam menghadapi persaingan antara kuasa-kuasa besar seperti Amerika Syarikat dan China.
    • Menjalinkan hubungan diplomatik dengan China: Malaysia perlu mengekalkan hubungan baik dengan China sambil pada masa yang sama memastikan kepentingan nasional Malaysia terpelihara.
  • Politik Serantau:
    • Kebanjiran pendatang asing Vietnam: Malaysia pernah menghadapi masalah kebanjiran pendatang asing Vietnam pada tahun 1970-an. Malaysia perlu mencari jalan penyelesaian yang berkesan untuk menangani masalah ini.
    • Pergolakan politik di Indochina: Pergolakan politik di Indochina boleh mengancam keselamatan serantau. Malaysia perlu berusaha untuk mengekalkan kestabilan di rantau ini.
  • Keselamatan dan Pertahanan:
    • Perjanjian antara Malaysia dengan British (AMDA) tamat pada tahun 1971: Selepas AMDA tamat, Malaysia perlu mencari jalan untuk memastikan keselamatan negara.
    • Malaysia menandatangani perjanjian pertahanan baharu, iaitu Perjanjian Pertahanan Lima Negara (FPDA) yang melibatkan Malaysia, Singapura, Britain, New Zealand dan Australia: FPDA merupakan satu langkah penting dalam memastikan keselamatan Malaysia.
  • Pembangunan Ekonomi:
    • Wujud dominasi negara maju bagi menentukan harga komoditi bijih timah, getah, hasil minyak dan gas negara: Malaysia perlu mencari jalan untuk mengurangkan kebergantungan kepada negara maju dan mempelbagaikan ekonomi negara.

9.6 Malaysia dalam Persatuan Negara-negara Asia Tenggara (ASEAN)

  • Zon Aman, Bebas dan Berkecuali (ZOPFAN):
    • Deklarasi Kuala Lumpur 1971: Deklarasi ini menyatakan hasrat negara-negara ASEAN untuk menjadikan Asia Tenggara sebagai zon aman, bebas, dan berkecuali. Ini merupakan satu langkah penting dalam mengekalkan kestabilan serantau.
    • ASEAN sebagai satu platform terpenting untuk mengisytiharkan perubahan dasar luar negara pada peringkat serantau dan global: ASEAN memberikan platform kepada Malaysia untuk menyuarakan pandangannya mengenai isu-isu serantau dan antarabangsa.
  • Penyelesaian Konflik Serantau:
    • Konflik di Vietnam dan Kemboja berkaitan dengan ancaman komunis dan pelarian: Malaysia telah memainkan peranan penting dalam menyelesaikan konflik di Vietnam dan Kemboja.
    • Malaysia menyeru agar kuasa besar tidak campur tangan dalam isu Vietnam: Malaysia berpegang kepada prinsip tidak campur tangan dalam urusan dalaman negara lain.
    • Pilihan raya pada tahun 1993 berjaya menyelesaikan isu di Kemboja: Malaysia telah menyumbang kepada usaha mengadakan pilihan raya yang bebas dan adil di Kemboja.
    • Menghantar pasukan pengaman di bawah PBB (Misi UNTAC): Malaysia telah menghantar pasukan pengaman ke Kemboja untuk membantu mengekalkan keamanan dan kestabilan.
  • Kerjasama Ekonomi:
    • Projek Industri ASEAN (AIP) bermula pada tahun 1978: AIP merupakan satu usaha untuk mempromosikan kerjasama industri antara negara-negara ASEAN.
    • Malaysia mempromosikan dan menyokong konsep integrasi ekonomi ASEAN: Malaysia komited untuk meningkatkan kerjasama ekonomi di rantau ini.
    • Skim Keutamaan Perdagangan (SKP) 1976 dilaksanakan pada tahun 1978: SKP bertujuan untuk meningkatkan perdagangan antara negara-negara ASEAN.
  • Kerjasama Sosial:
    • Menubuhkan Pertubuhan Menteri-Menteri Pendidikan Asia Tenggara (SEAMEO): SEAMEO bertujuan untuk mempromosikan kerjasama dalam bidang pendidikan di rantau ini.
    • Menubuhkan Pusat Serantau Pendidikan untuk Sains dan Matematik (RECSAM) di Pulau Pinang: RECSAM merupakan sebuah pusat kecemerlangan dalam bidang pendidikan sains dan matematik.
    • Menubuhkan Tabung Kebudayaan ASEAN: Tabung ini bertujuan untuk mempromosikan pertukaran budaya antara negara-negara ASEAN.
    • Melaksanakan Sukan SEA bertujuan untuk menjalinkan kerjasama dalam sukan: Sukan SEA merupakan platform untuk mempromosikan sukan dan menjalinkan hubungan baik antara negara-negara ASEAN.

9.7 Malaysia dalam Pergerakan Negara-negara Tanpa Pihak (NAM)

  • Tuan Rumah Sidang Kemuncak dan Pengerusi:
    • Deklarasi Kuala Lumpur 2003: Deklarasi ini menyatakan sikap NAM terhadap isu Palestin serta serangan Amerika Syarikat ke atas Iraq yang dianggap sebagai satu bentuk pencerobohan kuasa besar ke atas negara kecil. Malaysia telah memainkan peranan penting dalam membentuk deklarasi ini.
  • Peranan dalam Politik:
    • Isu Aparteid disuarakan melalui platform NAM: Malaysia menggunakan platform NAM untuk menyuarakan bantahan terhadap dasar aparteid di Afrika Selatan.
  • Dasar Keamanan dan Berkecuali:
    • Malaysia berpendapat negara kuasa besar seperti China, Rusia dan Amerika Syarikat perlu mengakui dan tidak campur tangan serta memberikan tekanan kepada negara di rantau tersebut: Malaysia sentiasa menyeru agar kuasa-kuasa besar menghormati kedaulatan negara-negara kecil dan tidak campur tangan dalam urusan dalaman mereka.

9.8 Malaysia dalam Pertubuhan Kerjasama Islam (OIC)

  • Setiausaha Agung Pertama:
    • Tunku Abdul Rahman Putra al-Haj memegang jawatan sebagai Setiausaha Agung yang pertama pada tahun 1970 hingga 1974: Ini menunjukkan pengiktirafan dunia Islam terhadap kepimpinan Malaysia.
  • Pengerusi OIC:
    • Pada tahun 2003, Tun Abdullah Ahmad Badawi dilantik sebagai Pengerusi OIC: Malaysia telah menggunakan platform ini untuk mempromosikan kepentingan dunia Islam.
  • Pembangunan Pendidikan:
    • Memberikan penekanan dalam bidang pendidikan melalui pembiayaan pelajaran dan kebajikan: Malaysia menyumbang kepada pembangunan pendidikan di negara-negara Islam melalui pelbagai program bantuan.
  • Menangani Isu Politik Negara Islam:
    • Menyuarakan pandangan mengenai isu politik yang melanda negara Islam seperti Palestin, Afghanistan dan perang Iran-Iraq: Malaysia sentiasa menyuarakan sokongan kepada negara-negara Islam yang menghadapi masalah politik.
  • Pembangunan Ekonomi:
    • Malaysia menyokong aktiviti Bank Pembangunan Islam (IsDB): IsDB bertujuan untuk mempromosikan pembangunan ekonomi di negara-negara Islam. Malaysia menyokong usaha IsDB dalam pelbagai bidang seperti pembiayaan infrastruktur dan pembangunan modal insan.
||Nota Sejarah Tingkatan 4 Bab 1 (Warisan Negara Bangsa)

Itulah “Nota Sejarah Tingkatan 5 Bab 9 (Dasar Luar Malaysia)“. Semoga nota ini dapat membantu para pelajar dalam memahami dengan lebih jelas tentang dasar luar Malaysia dan peranan negara di persada dunia. Teruskan usaha dan jangan putus asa dalam menimba ilmu!

Related posts